Kocaeli Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde, Kent Politikaları ve Araştırmaları Merkezi tarafından düzenlenen Afetlere Dirençli Toplum Çalıştay Kongre Merkezinde saat 9.30'da başladı. Çalıştayda son olarak Kocaeli Büyükşehir Belediye(KBB) Başkanı Tahir Büyükakın konuştu. Afetlere hazırlık sürecinde karşılaşılan en büyük sorunlardan birinin toplumsal direnç olduğunu vurgulayan KBB Başkanı Tahir Büyükakın, direnç kırılmadan afet risklerinin yönetilemeyeceğini söyledi.
"Bazı sorunlar teknik ya da idari değil"
Afet politikaları, kentleşme ve sosyal direnç üzerine değerlendirmelerde bulunan Büyükakın, bazı sorunların yalnızca teknik ya da idari değil, doğrudan insan davranışlarıyla ilgili olduğunu ifade etti. Büyükakın, “Bir şeyi yapamıyorsak önce bizi hareketsiz bırakan nedenin ne olduğuna bakmamız gerekir.” dedi.
Çocuk Ölümleri Üzerinden Örnek
Konuşmasında çocuk ölümleri üzerinden bir örnek veren Büyükakın, hedef koymanın tek başına yeterli olmadığını vurguladı. Büyükakın, çocuk ölümlerinin azaltılmasının önemli bir hedef olduğunu belirterek, “Peki neden çocuklar erken yaşta hayatını kaybediyor? Aşı yapılmadığı için. O halde ne yapacağız? Hamileliğin son üç ayı ve doğumdan sonraki ilk üç ayda anneleri sağlık sisteminin içine çekecek bir model kuracağız.” diye konuştu.
Bu yaklaşımın “anneli ve süt” projesinin temelini oluşturduğunu ifade eden Büyükakın, çözümün soyut hedefler değil, “tak ve kullan” niteliğinde somut projeler üretmekten geçtiğini söyledi.
"Afet yönetimi üç aşamadan oluşur"
Afet yönetiminin literatürde açık bir çerçevesi olduğunu belirten Büyükakın, afet öncesi, afet anı ve afet sonrası süreçlerin ayrı ayrı ele alınması gerektiğini vurguladı. “Kriz yönetimi de böyledir. Asıl mesele afet öncesini doğru yönetebilmektir.” diyen Büyükakın, şehir planlamasının bu aşamada kritik rol oynadığını ifade etti.
Kentler Yeniden Planlanamıyor
Bugün şehirlerin büyük bölümünde yeniden planlama imkânı kalmadığını söyleyen Büyükakın, mevcut yapı stoğunun ciddi bir engel oluşturduğunu belirtti. “Binalar yapılmış durumda. Bu binaları kaldırmanın ekonomik maliyeti var.” diyen Büyükakın, bu nedenle dönüşüm süreçlerinin son derece zor ilerlediğini dile getirdi.
Yenileme Süreci 14 Bölgede Başladı
Kocaeli’de yapılan taramalar sonucunda en riskli bölgelerin belirlendiğini aktaran Büyükakın, 14 bölgede yenileme çalışmalarının başlatıldığını söyledi. Riskli alan ilan edilen bölgelerde vatandaşlarla masaya oturduklarını anlatan Büyükakın, sürecin sahada ciddi dirençle karşılaştığını ifade etti.
“Direnç buradan doğuyor”
Yurttaşların yalnızca güvenlik değil, ekonomik kayıpları da düşündüğünü vurgulayan Büyükakın, “Evin altında market var, ayda 500 bin lira gelir elde ediyor. Dönüşüm dediğinizde adam iki yıl boyunca bu geliri kaybedeceğini hesaplıyor.” dedi. Bu durumun dirençli şehir kavramının önündeki en büyük engellerden biri olduğunu söyledi.
Toplumsal ve Ekonomik Motivasyonların Etkisi
Direncin yalnızca siyasi nedenlerle açıklanamayacağını belirten Başkan Büyükakın, toplumsal ve ekonomik motivasyonların da belirleyici olduğunu ifade etti. “Biz bunu yapmaya kalktığımızda iktidar, muhalefet herkes karşı karşıya geliyor. Bu iş siyasetin doğası gereği böyle.” diye konuştu.
"Hatay Örneği: Bedeli İnsan Hayatı Oldu"
Hatay’da Asi Nehri çevresinde yaşanan yıkımları örnek gösteren Büyükakın, yıllar önce dönüşüm çağrıları yapılmasına rağmen popülist söylemlerle bu adımların engellendiğini anlattı. Büyükakın, “Orada dönüşüm yapılmadı ve insanlar öldü.” ifadelerini kullandı.
Aydınlara ve Üniversitelere Çağrı
Afet öncesi direncin kırılmasında en büyük sorumluluğun aydınlara ve üniversitelere düştüğünü vurgulayan Büyükakın, “Popülizme teslim olmaması gerekenler aydınlardır, üniversitelerdir. Bu konuda en çok konuşması gereken üniversitelerdir.” sözlerini kullandı. Büyükakın, bilimin ve aklın rehberliğinde hareket edilmediği sürece dirençli şehirler inşa etmenin mümkün olmadığını söyledi.
