Asgari Ücrete Yapısal Düzenleme Çağrısı
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), 2026 yılı asgari ücretine ilişkin hazırladığı kapsamlı raporu kamuoyuyla paylaştı. Raporda, asgari ücretin Kişi Başına Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın (KB GSYH) yüzde 60’ına endekslenmesi ve yılda en az iki kez artırılması önerildi. Ayrıca ücretlerin açlık ve yoksulluk sınırıyla tutarlı olması gerektiği vurgulandı.
Yoksulluk Sınırı Altında Hayat
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, iki kişinin çalıştığı bir hanede toplam gelirin yoksulluk sınırını karşılaması gerektiğine dikkat çekerek, mevcut düzeyde asgari ücretle bunun mümkün olmadığını ifade etti. “Anne, baba ve iki çocuk çalışsa bile ailenin geliri yoksulluk sınırının altında kalıyor” diyen Çerkezoğlu, açlık sınırının 30 bin TL’ye dayandığını, yoksulluk sınırının ise 90 bin TL’yi aştığını kaydetti.
Enflasyon Karşısında Alım Gücü Eriyor
Raporda, 2003 yılında asgari ücretle 25,4 Cumhuriyet altını alınabilirken, 2025 yılında bu rakamın 9,5’e gerilediği belirtildi. Çerkezoğlu, “Asgari ücretli 2005’ten bu yana 22 Cumhuriyet altını kaybetti” sözleriyle, ücretlerin ciddi değer kaybına uğradığını ifade etti.
“Hedef Enflasyon” Uyarısı
Çerkezoğlu, 2026 yılı ücret belirleme sürecinde “hedef enflasyon” verilerine dayanılarak yapılacak hesaplamaların kabul edilemeyeceğini belirterek, “Bu, enflasyonun faturasının tamamen işçilere yüklenmesi anlamına gelir” dedi.
DİSK’in Dokuz Maddelik Asgari Ücret Önerisi
DİSK’in raporunda yer alan temel önerilerden bazıları şöyle:
-
Komisyonun Yapısı Değişmeli: Asgari ücret, ortalama ücret haline gelmiştir. Komisyon yapısı bu gerçeğe uygun şekilde yeniden düzenlenmeli.
-
GSYH’ye Endeksleme: Ücret, yalnızca çalışanı değil, ailesini de kapsamalı ve KB GSYH’nin yüzde 60’ı seviyesinde olmalı.
-
Yılda İki Kez Belirlenmeli: Yüksek enflasyon ortamında ücretler yılda en az iki defa güncellenmeli.
-
Toplu Pazarlık Genişletilmeli: Kamuda yapılan toplu iş sözleşmeleri, özel sektörde de asgari ücret için referans alınmalı.
-
Vergide Adalet: Sosyal güvenlik primleri için Hazine desteği verilmeli, işçilere doğrudan prim desteği sağlanmalı.
-
Emekli Aylıkları Artırılmalı: En düşük emekli maaşı asgari ücret seviyesine çıkarılmalı.
-
Kamu-Özel Farkı Giderilmeli: Kamuda ve özel sektörde aynı iş için ödenen ücretler arasındaki fark kapanmalı.
-
Açlık ve Yoksulluk Sınırına Uyum: Asgari ücret bu sınırlarla doğrudan ilişkili olmalı.
-
Ekonomik Büyüme Dikkate Alınmalı: Ücret artışları sadece enflasyon değil, ekonomik büyüme ve genel ücret seviyesi göz önünde bulundurularak belirlenmeli.
İzleme ve Mücadele Vurgusu
DİSK, asgari ücretin bir geçim ücreti haline getirilmesi için mücadelenin süreceğini belirterek, hükümete ve işveren kesimine sosyal adalet çağrısında bulundu.
