Güz kelimesi, Türkçede yaz ile kış arasında kalan mevsimi ifade eden köklü sözcüklerden biridir. Özellikle edebî metinlerde, şarkı sözlerinde ve günlük konuşmalarda sıkça kullanılan bu kelimenin eş anlamlıları da merak konusu olmaktadır. “Güz eş anlamlısı nedir?” sorusu, hem öğrenciler hem de dil bilgisini geliştirmek isteyenler tarafından sıkça araştırılmaktadır. Güz kelimesinin eş anlamlıları sonbahar, hazan ve payiz sözcükleridir.
Güz Eş Anlamlısı Nedir?
Türk Dil Kurumu’na göre güz, yaz mevsimi ile kış mevsimi arasında yer alan, Kuzey Yarımküre’de eylül, ekim ve kasım aylarını kapsayan mevsimin adıdır. Bu anlam doğrultusunda güz kelimesinin en yaygın ve güncel eş anlamlısı sonbahardır. Cümle içinde güz yerine sonbahar kullanıldığında anlamda herhangi bir bozulma yaşanmaz.
Günlük dilde ve resmî metinlerde en sık tercih edilen karşılık sonbahar olurken, edebî ve tarihî metinlerde hazan ve payiz kelimeleriyle de karşılaşmak mümkündür.
Güz Kelimesinin Eş Anlamlıları Nelerdir?
Güz kelimesinin eş anlamlıları kullanım alanlarına göre farklılık gösterebilir. Bu kelimeler aynı mevsimi ifade eder ancak dilin üslubuna göre tercih edilir:
Sonbahar, günümüzde en yaygın kullanılan eş anlamlıdır. Resmî yazılarda, eğitim metinlerinde ve günlük konuşmalarda sıkça yer alır.
Hazan, Farsça kökenlidir ve daha çok edebî anlatımlarda kullanılır. Aynı zamanda mecazi olarak hüzün, ayrılık ve melankoli anlamları da taşır.
Payiz, yine Farsça kökenli bir kelime olup günümüz Türkçesinde sınırlı bir kullanım alanına sahiptir. Daha çok eski metinlerde ve klasik edebiyatta karşımıza çıkar.
Güz Kelimesi Ne Demek?
Güz kelimesi, Eski Türkçe “küz” sözcüğünden türemiştir. Tarihsel olarak Türkçede kullanılan en eski mevsim adlarından biridir. Anlamı, yaz sıcaklarının sona erdiği ve kışa geçişin başladığı zaman dilimini ifade eder. Doğanın sararmaya başladığı, yaprakların döküldüğü ve havaların serinlediği bu dönem, Türk kültüründe hem fiziksel hem de duygusal değişimi simgeler.
Güz Kelimesinin Eş Anlamlılarıyla Örnek Cümleler
Güz kelimesinin eş anlamlıları cümle içinde birbirinin yerine rahatlıkla kullanılabilir:
Güz aylarında yağışlar artmaya başlar.
Sonbahar aylarında yağışlar artmaya başlar.
Güz mevsimi geldiğinde doğa bambaşka bir renge bürünür.
Hazan mevsimi geldiğinde doğa bambaşka bir renge bürünür.
Bu örneklerde görüldüğü üzere kelimeler değişse de cümlenin anlamı korunmaktadır.
TDK’ya Göre Güz Kelimesinin Eş Anlamlısı
Türk Dil Kurumu kaynaklarına göre güz kelimesinin güncel ve temel eş anlamlısı sonbahardır. Hazan ve payiz ise daha çok edebî ve tarihî kullanımlarla sınırlı kabul edilir. Bu nedenle günlük kullanımda sonbahar sözcüğü öne çıkmaktadır.