Irmak yerel yönetimlere seslendi “Çocuklara güvenli ortam sunulmalı”

Veli-Der Kocaeli Şube Başkanı Ayşe Irmak 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü kapsamında dernek binasında basın açıklaması gerçekleştirdi. Irmak Çocuk Sözleşmesi’nde kabul edilen maddelere değinerek çocukların içinden geçtiği sürecin vahim olduğunu belirtti. Irmak açıklamasında, “Birleşmiş Milletler tarafından 20 Kasım 1989 tarihinde kabul edilen Çocuk Hakları Sözleşmesi; nerede doğduklarına, kim olduklarına; cinsiyetlerine, dinlerine, etnik kökenlerine bakılmaksızın bütün çocukların haklarını tanımlayarak yaşama hakkı başta olmak üzere; eksiksiz biçimde gelişme hakkı; zararlı etkilerden, istismar ve sömürüden korunma hakkı; aile, kültür ve sosyal yaşama eksiksiz katılma hakkını içermektedir. Çocuk Hakları Sözleşmesine yön veren temel değerler ayrım gözetmeme, çocuğun yararının gözetilmesi, yaşama ve gelişme hakkıdır. Çocuk hakları, dünya üzerindeki bütün çocukların doğuştan sahip olduğu; eğitim, sağlık, yaşama, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi hakları içermektedir.

“ÇOCUKLARA BAYRAM VEREN İLK VE TEK ÜLKE OLARAK ÇOCUK HAKLARI VAHİM DURUMDA”

Bu sözleşme halen, 196 ülke tarafından onaylanmasıyla, taraf olan ülke sayısının en yüksek olduğu sözleşme özelliğini taşımasına karşın, dünyanın birçok yerinde eğitim hakkına ulaşamama, çocuk istismarı, çocuk emeğinin sömürüsü ve iş cinayetleri, çocuk yaşta evlilikler, çocuk katliamları gibi çocuk hakları ihlalleri korkunç boyutlardadır. Dünyada çocuklara bayram armağan eden ilk ve tek ülke olarak, ülkemizde çocuk haklarının ne durumda olduğuna baktığımızda vahim bir tablo ile karşı karşıya kaldığımızı görmekteyiz: 4+4+4 kesintili eğitime geçilmesiyle yüzbinlerce çocuğumuz örgün eğitimin dışında kalarak eğitim hakkından mahrum kalmış; buna bağlı olarak da çocuk yaşta evliliklerde ve çocuk işçiliğinde büyük oranda artış olmuştur. TÜİK’in 2022 verilerine göre 2011-2021yılları arasında 16-17 yaş grubunda toplam 302 bin 213 kız çocuğu evlenmiş, 2016-2021 yılları arasında ise, 15 yaş altında 1031, 15-17 yaş aralığındaki 61 bin 469 çocuk doğum yapmıştır.

“2 MİLYONDAN FAZLA ÇOCUK İŞÇİ ÇALIŞIYOR”

Türkiye’de Çocuk İşçiliği ve İş Cinayetleri Raporu’na göre 2012’den 2022 yılına kadar 616 çocuk iş cinayetlerine kurban gitmiştir. 2022 yılının ilk 6 ayında iş cinayetlerinde yaşamını yitiren çocukların 22’si mülteci/göçmen çocuklardır. Türkiye’de halen yasalara göre, çocukların çalışması yasak iken, tarım işçisi çocuklar ve stajyer-çırakların da eklenmesiyle 2 milyondan fazla çocuk işçi bulunmaktadır. Ceza ve İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneğinin 2022 verilerine göre, 96’sı kız çocuğu olmak üzere 2 bin 537 18 yaş altı çocuk, mahpus annesiyle 383 çocuk cezaevlerindedir. TÜİK’in verilerine göre, son 10 yılda suça sürüklenen çocuk sayısı hızla artarak yüzde 148’e ulaşmış ve 2022 yılında 206 bin 853 olmuştur.
“ÇOCUKLARIN YÜZDE 89.3’Ü EĞİTİM HAKKINDAN MAHRUM BIRAKILIYOR”
Yine Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK), güvenlik birimine gelen verilere dayanarak Ağustos ayında yayımladığı istatistiklere göre 2022 yılında 31 bin 890 çocuk cinsel istismara uğrarken, 2022’nin ilk 9 ayında ise 36 çocuk öldürüldü. Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü Göç ve Acil Durumlarda Eğitim Daire Başkanlığının Ocak 2022 verilerine göre 430 bin 153 mülteci/göçmen çocuk eğitim hakkından mahrumdur. Engelli çocuklarımızın ise, yüzde 89.3’ü eğitim hakkından mahrum kalmıştır.

“BESLENEMEDİKLERİ İÇİN SAĞLIK SORUNLARI YAŞIYORLAR”

Çocuklara yönelik yukarıda saydığımız hak ihlalleri yetmezmiş gibi, derin ekonomik kriz nedeniyle yüzbinlerce çocuğumuz eğitim hakkına erişememektedir. Yine derin ekonomik krizin etkilediği yüzbinlerce çocuğumuz yeterli ve sağlıklı beslenemediği için gelişimlerinde yavaşlama/durma, kansızlık, algılama güçlüğü gibi sağlık sorunları yaşamaktadır. Milyonlarca çocuğumuz sağlıklı suya erişemediği için tuvaletlerden su ihtiyaçlarını karşılamak zorunda kalmaktadır.

“ÇOCUKLARIN HAKLARI VAR”

Değerli ebeveynler; Çocukların hakları ile ilgili yetişkinlerin sorumlulukları vardır. Bize öğretilen, her bir çocuktan öncelikle ana-babasının, onların ardından birinci derece akrabaların ve daha sonra tüm toplumun sorumlu olduğudur. Çocukların yaşamaya, eğitime, sağlıklı olmaya, seslerinin duyulmasına, kendilerine adilce davranılmasına hakları var! Her şeyden öte çocukların çocuk olmaya hakkı var! Ve çocukların bu haklarını kullanabilmelerinin sorumluluğu da biz büyüklere aittir. Mustafa Kemal Atatürk’ün çocuklar için söylediği şu söz şiarımız olmalıdır: “Çocuklar her türlü ihmal ve istismardan korunmalı, onlar her koşulda yetişkinlerden daha özel ele alınmalıdır.”

“YÖNETİMLER YARDIM VE DESTEK SUNMALI”

Dünya Çocuk Hakları Günü’nde, her çocuğun haklarını doya doya yaşayabilmesi ve güvenli ortamlarda “çocukça” yaşayabilmesi adına bütün yerel yönetimlere ve merkezi yönetimlere geleceğimiz olan çocuklarımız için her türlü yardımı ve desteği sunmaları çağrısını yapıyor ve çocuklarımızın yeniden oyun oynayabilecekleri sokaklarda ve bölgelerdeki çatışmaların bir an önce son bulmasını ümit ediyoruz. Her çocuğun ve bireyin çocuk haklarını bildiği, uyguladığı ve uygulattığı, çocuklarımız için hep birlikte yeniden inşa edeceğimiz barış dolu bir gelecek hedefiyle, Dünya Çocuk Hakları Günü kutlu olsun” şeklinde konuştu.