Küresel iklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarında biri olan kuraklık sorunu, Dünyanın birçok bölgesinde olduğu gibi ABD’nin bu bölgesini de etkilemiştir. Çok sıcak geçen bir yazın ardından ve son aylarda bu bölgeye yağmur düşmemesi nedeniyle California eyaleti özellikle tehdit altında idi.
Los Angeles Ormanlık bölgelerindeki kurak hava, düşük nem oranı ve bol miktardaki kuru yakıtlar ile aşırı rüzgârında birleşmesi ile başlayacak bir yangının çok hızlı ve önü alınamaz şekilde yayılması için ideal koşullar oluşmuştur. Los Angeles kentinin engebeli coğrafyası nedeni ile alevler tepe yukarı daha çabuk yayılır. Kanyonlar, vadiler aşırı zorlu yangın davranışlarına yol açar. Söndürme ekiplerinin bu koşullarda alevlere müdahale etmesi çok zor, bazende imkânsızdır.
Küresel ısınmanın etkisi olarak aşırı hava olaylarından oluşan birleşimlerin sonucu, Kaliforniya’daki yangınları körükleyerek büyümesine neden olmuştur. Özellikle 160 km/saat hızla esen Santa Ana rüzgârları alevleri ve korları savurmak sureti ile uzak bölgeler taşıyarak nokta yangınlarına sebep olur ve bununla birlikte ilk etapta aşırı sıcaklardan kurumuş olan orman içinde bulunan örtü bitkileri tutuşarak daha sonra gövde yangınları ve tepe yangınları şeklinde hızla yayılır. Yangın rüzgârın etkisi ile hızla yayılırken bu gibi durumlarda sıcaklık ani olarak 1100 °C kadar çıkar.
ABD ‘de 5 Ocak tarihinde yapılan bilgilendirmede özellikle yılın bu aylarında etkin olan Santa Ana rüzgârları konusunda, yangınlardan ziyade fırtınaların sebep olabileceği tehlikelere ve yıkımlara karşı alınabilecek önlemler konusunda halk uyarılmıştı. Yapılan bu uyarılarda rüzgârın hızının 130 km’ye kadar çıkabileceği belirtilmiştir.
7 Ocak sabah saatlerinde Santa Monica dağının yamaçlarında çok küçük alevler şeklinde başlayan ve bölgede yaşayan halk tarafından ilk etapta kontrollü bir yangın olduğu varsayılan bu durum, alevlerin dumanlarının gökyüzüne doğru yükselirken aniden başlayan rüzgâr ile bir anda alevlerin hızla yayılmasına ve büyümesine neden olmuştur.
Yangınlar doğası gereği yanıcı madde olduğu sürece özellikle açık havada rüzgârında etkisi ile kısa sürede yayılırlar. Bunun için hep söylediğimiz gibi yangına ilk müdahale çok önemlidir eğer yangının başladığı ilk dakikalarda müdahale edilmez ise yangınlar katlanarak büyür ve gelişir bundan sonra geçen sürede yangınlara müdahale etmek oldukça zorlaşır.
Bu tür yangınlarda Alevler aşırı rüzgârın taşıdığı hava nedeni ile parlak kırmızı renkte ışık saçacak şekilde hızla yayılarak ilerler. Yangından çıkan köz ve dumanlar rüzgâr istikametine doğru yayılarak rüzgâr altında kalan bölgeleri de etkiler. Böylece aşırı rüzgârların devam etmesi ile alevler ormanlık bölgede hızla yayılarak kısa sürede bölgede bulunan yerleşim alanlarını tehdit etmeye başlar.
2001 yılından bu zamana kadar incelenen 60.000 yangında yangınların hızla büyümesinin iki kat arttığı ve daha büyük tahribata yol açtığı kaydedilmiştir. Yangınların bu denli hızlanmasının nedeni olarak koşulların uygunlaşması ve ısınan bir iklim olarak belirlenmiştir.
Alevler kısa sürede poseidon a ulaşarak bölgenin % 90 nı yok ederek ilerlemeye devam etti. Bu bölge genelde varlıklı kişilerin yaşadığı bölgeydi ve evler özel olarak tasarlanmış ve tadil edilmişti. Burada yangına maruz kalan evlerin özelliği ise doğal bitki örtüsünü bozmadan inşa edilmiş, ormanla iç içe, birbirine çok bitişik halde ve birçoğu ahşap veya ahşap kaplama ile kaplanarak yapılmıştı.
Burada bulunan evlerin Santa Ana rüzgârlarının estiği hiza ile aynı yönde olması domino etkisi yaratarak tüm evlerin yanmasını sağlıyordu, evlerin birbirine çok yakın olmasının bir diğer sonucu ise radyant ısı etkisi ile yan taraftaki evleri tutuşturarak yanmasına neden olmasıdır.
Yerel yönetimler tarafından acilen yangın tehdidi altında kalan bölgelere zorunlu tahliye emri verilerek bölgenin boşaltılması sağlanmış ve 150.000 kişi yangın tehdidi altındaki bölgelerden tahliye edilmiştir.
Yangın ilk etapta santa bölgesinde başlamış fakat rüzgârların etkisi ile hızla birçok bölgeye yayılmıştır.
Los Angeles bölgesinde değişik aralıklar ile 6 farklı bölgede daha buna benzer yangınlar çıkarak daha büyük bölgeleri etkisi altına almıştır. Yangından en fazla etkilenen bölgeler, kuzey pasadena, altedana, pasifik palisades, soledad kanyonu, stetson parkı, runyon kanyonu ve West hills bölgesidir. Şimdilik bu yangınların çıkış sebebi tam olarak bilinmemekle birlikte en önemli sebep olarak Santa rüzgârlarının etkisi ve kuru iklim koşullarından oluştuğu değerlendirilmektedir. Ancak kesin sonuçların ABD devleti nin incelemesi sonucu, resmi veriler ile açıklanarak nedenlerin kamuoyu ile paylaşılması ile netlik kazanacaktır.
İtfaiyecilerin müdahalesi bu tür yangınlarda maalesef sınırlı kalmaktadır. İtfaiyeciliğin sınırlarını zorlayan bu yangında, itfaiyecilerin müdahalesi ilk etapta yeterli olamamış, yangın hidrantlarında su bulunmaması ve bölgede bulunan su havuzlarının da boş olması nedeni ile itfaiye araçlarına su takviyesinde yetersiz kalınarak, bölgede bulunan evlerin neredeyse tamamının yanmasına neden olmuştur. Bu koşullarda itfaiyeciler birçok tehlikeli durum ile karşı karşıya kalmaktadır. Özellikle yüksek ısı ve alev, aşırı duman, aşırı stres, ekipman ihtiyacı, su ihtiyacı ve zehirli gazlara maruz kalma gibi tehlikeler itfaiyeciler için ölümcül sonuçlar doğurabilir.
Kaliforniya’da uzun süredir devam eden kuraklık, yerel su rezervlerinin azalmasına neden olmuş ve yangınla mücadelede suya erişimi sınırlamıştır. Yangınlardan kaynaklanan elektrik kesintileri, su pompalama istasyonlarını devre dışı bırakmış ve su tedariki kesintiye uğramıştır.
Bu büyüklükteki Orman yangınları sadece itfaiye teşkilatının çabaları ile söndürülemez, sınırlı sayıda olan itfaiye birimleri çok geniş alanları kaplayan böylesine büyük yangınlarda hemen her yerde olmaları imkânsızdır. Önceden planlama gerektiren bu gibi yangınlara müdahale için topyekûn olarak Ulusal güçlerin tamamı kullanılmalıdır. Özellikle havadan söndürme uçak ve helikopterleri ile karadan müdahale edebilecek iş makinaları kullanımı çok önemlidir. Özellikle hava araçları yangının yayılmasını önleyerek yerden müdahale eden itfaiye ekiplerini de destekleyerek yangınların tamamen söndürülmesine büyük katkı sağlarlar.
Yangın anında bu tip bölgelerde yaşanacak tehlikelerin öngörülerek önceden önlem alınması gereklidir en azından vahşi orman ile yerleşim yerleri arasında kalan bölgelerin ağaçlık alandan temizlenerek yangının evlere ulaşmasını engellemek için çalışmalar yapılmalıydı.
Yangınların bu kadar uzun sürede kontrol altına alınamamasının asıl nedeni çok kuvvetli esen rüzgârlardır. Böylesine hava koşullarında havadan yapılan operasyonlar genellikle çok başarılı olamaz bunun nedeni ise hem hava araçlarının manevra zorluklarıdır hem de hedef noktaya istenilen şekilde suyu bırakamazlar.
Hava araçlarının Kuvvetli rüzgâr şartlarında gerekli irtifaya alçalmadan çok yüksekten bıraktıkları sıvılar rüzgârın ve sıcak havanın etkisi ile yangın ile buluşamadan hızla buharlaşarak etkisini yitirirler.
Hava araçları güvenlik açısından bu tür söndürme uçuşlarında rüzgârın gücü karşısında ve engebeli arazi şartalrında güvenli şekilde uçuşlarını korumalıdırlar.
Orman yangınları ekosistemin doğal bir parçasıdır ve dünyamız var oldukça bu tip yangınların artarak devam edeceği öngörülmektedir. O neden ile yapılması gereken öncelikle yangınları önleyici tedbirleri daha fazla önemseyerek gerekli önlemleri bir an önce almalıdır. İklim değişikliğine bağlı artan yangın riskine karşı daha sürdürülebilir ve dirençli şehir planlaması yapılmalıdır. Halkın yangınla mücadeleye katılımını artırmak amacı ile eğitim programları düzenlenmeli ve gönüllü itfaiye ekipleri organize edilmelidir.
Su kaynaklarının verimli kullanımı için daha geniş çaplı politikalar geliştirilmeli ve su rezervlerinin acil durumlarda kullanıma uygun şekilde bulundurulması sağlanmalıdır.
Los Angeles yangını gibi güçlü rüzgârların etken olduğu yangınlarda, bilinen söndürme sistemlerinden, karşı ateş yakma’’ ve kontrollü yakma gibi önlemlerin işe yaramadığı açıkça görülmüştür. Değişen iklim koşulları nedeni ile bu tip yangınların daha çok yaşanacağı olası iken bu bilgilerin tekrar gözden geçirilerek özellikle yerleşim alanları yapılırken tahliye anlamında bu tehlikelerin göz önünde bulundurulması elzemdir.
ABD nin Los Angeles bölgesinde hakim Santa rüzgarlarının Çarşamba gününden itibaren hızını kaybedeceği ve bununla birlikte söndürme işleminin daha güvenli şekilde devam edeceği beklenmektedir.
ABD için şu an yangınların neden olduğu öngörülen kayıpların 200 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir
Yangın ile mücadelede 2000 den fazla profesyonel yerel itfaiyeci ile birlikte, diğer eyaletlerden gelen 5500 itfaiye çalışanı ve özel itfaiyeciler görev almaktadır
Yağmalama olayları ile ilgili olarak saat 18.00 ile-06.00 arası gece sokağa çıkma yasağı uygulaması devam etmektedir.
