Kirli Eş Anlamlısı Nedir? Kirli Kelimesinin Eş Anlamlıları

Kirli kelimesi, hem günlük dilde hem de mecazi anlatımlarda en sık kullanılan sözcüklerden biridir. Temiz olmayan, lekeli, hijyenik olmayan durumları ifade ettiği gibi; soyut anlamda da kötü niyet, ahlaki bozulma veya şaibeli durumları anlatmak için kullanılır. Dilimizin zengin yapısı sayesinde kirli kelimesinin eş anlamlısı farklı bağlamlarda alternatif kullanım imkânı sunar. Peki kirli eş anlamlısı nedir, hangi kelimeler kirli sözcüğüyle aynı anlamı taşır? İşte detaylı açıklamalar…

Kirli Eş Anlamlısı Nedir?

Türk Dil Kurumu'na göre kirli kelimesinin temel eş anlamlısı:

• Pis

Ancak günlük kullanımda kirli kelimesinin anlamına yaklaşan ve aynı bağlamda tercih edilebilen başka sözcükler de bulunmaktadır. Bu nedenle eş anlamlılar, kullanım alanına göre çeşitlilik gösterebilir.

Kirli Kelimesinin Eş Anlamlısı Olan Sözcükler

Kirli kelimesi; hem somut hem de mecaz anlamıyla birçok eş anlamlı karşılığa sahiptir. Bu kelimeler farklı bağlamlarda birbirinin yerine kullanılabilir:

• Pis (TDK tarafından onaylı temel eş anlamlı)

• Pasaklı

• Leke

• Murdar

• Zararlı (mecazi bağlamda)

• İğrenç (bağlama göre yakın anlam)

• Bozuk (soyut-mecaz bağlamda)

Bu sözcükler, kirli kelimesinin ifade ettiği duruma göre cümlede anlamı bozmadan kullanılabilir.

TDK’ya Göre Kirli Kelimesinin Anlamı

TDK, kirli kelimesini şu şekilde tanımlar:

• “Temiz olmayan, üzerinde leke bulunan, hijyenik olmayan.”

• Mecaz: Ahlaki açıdan bozulmuş, şaibeli, kötü niyetli olan.

Bu tanım, kelimenin hem fiziksel hem de duygusal/mecazi kullanımını kapsar.

Kirli Kelimesinin Kullanım Alanları

Kirli kelimesi sadece fiziksel kirliliği ifade etmez. Aşağıdaki anlamlarda da kullanılabilir:

• Somut: Kirli elbise, kirli tabak, kirli ayakkabı

• Soyut: Kirli oyun, kirli plan, kirli iş

• Mecaz: Kirli ruh, kirli niyet, kirli söz

Bu nedenle eş anlamlılar da hem somut hem mecazi bağlamda çeşitlenir.

Kirli Kelimesi ile Örnek Cümleler

• “Elbisesi yağmur suyundan dolayı tamamen kirliydi.”

• “Kirli işler çevirdiği için herkes ondan şüpheleniyordu.”

• “Dolabın üzerindeki kirleri temizlemek uzun sürdü.”

Kirli Eş Anlamlısı ile Örnek Cümleler

Pis

• “Bu pis ortamda yemek yemem mümkün değil.”

• “Ayakkabıları o kadar pis olmuş ki tanınmaz hâle gelmiş.”

Pasaklı

• “Pasaklı pasaklı gezen çocuk annesinden azar işitti.”

Murdar (mecaz)

• “Yaptığı hileli hareketlerle oyunu murdar etti.”

Leke

• “Elbisenin üzerindeki lekeler dikkat çekiyordu.”

Zararlı (yakın anlam – mecaz)

• “Niyeti kötü olduğu için zararlı biri olarak görülürdü.”