Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi’nden (OHSU) araştırmacılar, bir kişinin deri hücresinden elde edilen DNA’yı kullanarak, laboratuvar ortamında erken aşama insan embriyoları üretmeyi başardı. Tarihte ilk kez gerçekleştirilen bu deney, ileri yaş, kısırlık ve hatta eş cinsel çiftlerin genetik ebeveynlik şansını artırabilecek potansiyele sahip.
Klonlama Tekniğine Benzer Yöntem
Yöntem, 1996 yılında klonlanan koyun Dolly’de kullanılan teknikle benzerlik gösteriyor. Deri hücresinin çekirdeği, DNA’sı çıkarılmış bir donör yumurtaya yerleştiriliyor. Ancak bu yumurta döllenmeye hazır değil çünkü hâlâ tam kromozom setine sahip. Araştırmacılar, “mitomeiosis” adını verdikleri yöntemle yumurtayı 23 kromozomlu hale getirerek döllenmeye uygun hale getiriyor.
Embriyolar Oluştu Ama...
Yöntemle 82 yumurta üretildi ve bunların bir kısmı döllenerek embriyonik gelişimin ilk 6 gününü tamamladı. Ancak şimdilik hiçbir embriyo bu evreyi aşamadı. Uzmanlar başarı oranını yalnızca yüzde 9 olarak bildiriyor.
Kısırlık Tedavisinde Umut Işığı
Yöntemin zamanla gelişmesi durumunda, yaşla birlikte yumurta rezervi azalan kadınlar, sperm üretiminde sorun yaşayan erkekler veya kanser tedavisi sonrası doğurganlığını kaybeden bireyler için devrim niteliğinde çözümler sunabilir.
Araştırma ekibinden Prof. Shoukhrat Mitalipov, “İmkansız olduğu düşünülen bir şeyi başardık,” dedi ancak sürecin etik, güvenlik ve teknik açıdan hâlâ büyük gelişmelere ihtiyacı olduğunu vurguladı.