⦁ İklim hedeflerine ulaşmak ve rekabet gücünü korumak için ülkelerin enerji
verimliliği iyileştirme oranını iki katına çıkarması gerekiyor.
⦁ Geçiş planlaması, inşaat, sanayi ve ulaşımla ilgili olanlar da dahil olmak
üzere politikalarda yapılacak bir değişiklik, bu hedeflere ulaşılmasında çok
önemli olacaktır.
⦁ WEF web sitesindeki bu rapor, enerji verimliliğini artırmak ve küresel iklim hedeflerine ulaşmak için işletmeler ve politika yapıcılar için beş politika önerisi sunmaktadır(Five policy actions to help countries double energy efficiency and meet Jul 10, 2024).
Ülkelerin iklim hedeflerine ulaşabilmeleri ve gelişen küresel pazarda rekabet güçlerini koruyabilmeleri için küresel enerji verimliliği iyileştirme oranını iki katına çıkaracak tedbirleri uygulamaları gerekiyor.
Bu hedefe ulaşmanın potansiyel yollarından biri politika reformu, özellikle de geçiş planlamasına öncelik veren politikaların uygulanması, verimlilik için finansman ve binalar, sanayi ve ulaştırma alanlarında sektöre özel politikalardır.
Küresel enerji ortamı şu anda önemli bir dönüşümden geçmektedir. Enerji kullanıcılarına ulaştırılmak üzere fosil yakıtların çıkarılması, yakılması veya rafine edilmesini içeren geleneksel doğrusal enerji sistemi, yerini enerji üreticileri, iletim sistemleri ve tüketicilerden oluşan karmaşık ve birbirine bağlı bir ağa bırakmaktadır. Bu yeni sistem çok çeşitli enerji kaynaklarına dayanmakta ve altyapı, finansörler ve teknolojinin rolüyle şekillenmektedir.
Sorunsuz ve nispeten kesintisiz bir geçiş sağlamak için enerji güvenliği, sürdürülebilirlik ve uygun maliyet gibi üç temel hedef arasında bir denge kurulması şarttır.
Sorunsuz bir enerji geçişi sağlamanın önündeki zorluklar
Bu sorunsuz geçişin başarılması son derece karmaşık bir girişimdir, çünkü söz konusu enerji sistemi yüzyılı aşkın bir süre içinde inşa edilmiştir ve şimdi hızla değişen bir enerji ortamına uyum sağlaması gerekmektedir. Bu durum, enerji talebindeki artışla eş zamanlı olarak gerçekleşmekte olup, bazı tahminler enerji talebinin 2050 yılına kadar %33'e kadar artacağını göstermektedir.
Ayrıca, yapay zeka gibi enerji yoğun teknolojilerin büyümesi bu süreci hızlandırma potansiyeline sahiptir. Avustralya'nın enerji talebinin 2030 yılına kadar tüm küresel enerji talebine eşdeğer olabileceği tahmin edilmektedir. Bu, ekonomik faaliyetlerin genişlemesi, enerjiye erişim ve yaşam standartlarında bir iyileşme anlamına geldiği için özünde olumsuz bir sonuç değildir.
Ancak bu, bir bütün olarak geçiş için “hareketli bir hedef” yaratmakta, mevcut elektrik şebekelerine yük bindirmekte ve mevcut sistemi karbondan arındırmak yerine yeni talebi karşılamak için sınırlı yenilenebilir enerji arzını kullanarak geçişi yavaşlatmaktadır. Aynı zamanda, ortaya çıkan bu “inişli çıkışlı” geçiş, işletmeler için belirsizlik yaratarak yatırım yapma ve büyüme kabiliyetlerini kısıtlamaktadır.
İşletmeler, enerji yoğunluklarını (üretilen çıktı birimi başına kullanılan enerji) azaltmaya odaklanarak bu konuda harekete geçebilirler (ve halihazırda harekete geçmektedirler).
Küresel enerji kullanımının %3'ünü temsil eden 120 CEO'dan oluşan bir grup olan Uluslararası İş Konseyi'nin (International Business Council (IBC)), Enerji Talebini Dönüştürme Girişimi'nde (Transforming Energy Demand Initiative) ortaya koyduğu gibi , enerji tasarrufu, enerji verimliliği ve değer zinciri iş birlikleri yoluyla işletmelerin yoğunluklarını hızla azalttıklarına dair birçok örnek çalışma bulunmaktadır.
Bununla birlikte, Girişim'in Enerji Talebinin Dönüştürülmesi (Transforming Energy Demand white paper) başlıklı teknik incelemesi, mevcut teknolojinin ekonomik çıktı kaybı olmaksızın enerji tüketimini %31'e kadar azaltmak için kullanılabileceğini ortaya koyarak yapılabilecek daha çok şey olduğunu belirtmektedir. Bu 2030'a kadar gerçekleştirilebilseydi, küresel ekonomi için yılda 2 trilyon dolara kadar tasarruf sağlanacaktı.
Bu ivmeyi sağlamak için, politika yapıcılardan destek alınması gerekir. Bu, uluslararası gündemin en üst sıralarında yer alıyor ve COP28'deki BAE Mutabakatı , 130'dan fazla ülkenin 2030 yılına kadar küresel enerji verimliliği iyileştirme oranını iki katına çıkarmak için imza atmasını öngörüyor. Bir sonraki adım, bu hedefe nasıl ulaşılacağını belirlemektir.
Enerji dönüşümünü hızlandırmaya yardımcı olacak politika değişiklikleri
İş dünyası liderleri bu zorluğun üstesinden gelmek için çabalıyor ve Uluslararası Enerji Ajansı'nın (International Energy Agency’s (IEA)) 9. Yıllık Küresel Enerji Verimliliği Konferansı'nda Nairobi İş Liderleri Eylem Planı'nda önerilerini ortaya koyuyorlar.
Bu eylem planı, özel-kamu ortaklığı aracılığıyla gerçekleştirilebilecek beş temel politika önerisini kapsamaktadır:
1. Enerji verimliliğini ülke geçiş planlarına dahil edin
⦁ Ülkeler , ulusal katkılarını (Nationally Determined Contributions (NDC)) desteklemek gibi amaçlarla enerji geçiş planları geliştirme konusunda giderek artan bir baskı altındadır.
⦁ Bu planların arz kadar talebe de odaklanması gerekiyor ve endüstriyel enerji kullanımına ilişkin ulusal katkıların (NDC'lerin) sadece %30'unda enerji verimliliğinden söz ediliyor.
2. Enerji verimliliği finansmanını harekete geçirmek için önlemleri destekleyin
⦁ IEA, iklim hedeflerine ulaşmak için enerji verimliliğine ayrılan yıllık fonun üç katına çıkarılarak yılda 1,9 trilyon dolara çıkarılması gerektiğini tahmin ediyor .
⦁ İklim finansmanının büyük kısmı enerji arzındaki değişime odaklanırken, enerji talebi müdahalelerinin parçalanmış yapısı, ürün ve odaklanma eksikliğine yol açtı.
⦁ Hükümetler, vergi teşvikleri, tahsis edilmiş kamu fonları ve yatırılabilir varlıklar yaratmaya yönelik düzenlemelerin bir kombinasyonu yoluyla finansman ortamının olgunlaşmasına yardımcı olabilir.
3. Sanayide enerji verimliliğini artırın
⦁ Endüstrilerin, verimlilik yatırımlarını desteklemek için net yollara ve faaliyetleri ile ürünlerine yönelik destekleyici düzenlemelere ihtiyaçları var.
⦁ Bunlar arasında işletmelerin verimli kümelenmesini desteklemek, dijitalleştirilmiş şebeke altyapısına yatırım yapmak ve asgari verimlilik standartlarını destekleyecek düzenlemeler yapmak gibi konular yer alıyor.
4. Yapılı çevrede enerji verimliliğini artırmaya yönelik yaklaşımları güçlendirmek
⦁ Değişimi teşvik etmek için hem yeni hem de mevcut binalar için net yapı yönetmeliklerine ihtiyaç vardır.
⦁ Bunların ülke bağlamına uygun olması ve piyasa bozulmalarını önlemek için eşit yaptırımların sağlanmasına gereken dikkatin gösterilmesi gerekmektedir.
5. Taşımacılığı (Ulaşımı) elektriklendirin
⦁ Uygun durumlarda, hükümetler elektrifikasyonun verimlilik faydalarını yakalamak için entegre bir tedarikten tekerleğe ekosistem geliştirmeye odaklanabilir.
⦁ Bu, yatırım için ticari kesinliği artırmak üzere sınırlar arasında paylaşılan standartlar yoluyla hızlandırılabilir.
SONUÇ :
Beş temel politika önerisine ulaşmak için iş dünyası, New York İklim Haftası ve COP29 gibi çok taraflı süreçlerde eylemi hızlandırmak amacıyla yıl boyunca politika yapıcılarla etkileşimini sürdürecektir.
Bunu yaparak sürdürülebilir, güvenli ve uygun fiyatlı bir enerji sistemi ve enerji talebindeki artışı yavaşlatarak sorunsuz bir geçiş sağlamaya bir adım daha yaklaşabilir, bu “hareketli hedefi” biraz daha yakına getirebiliriz. Bu, iş dünyası ve kamu sektörü için kazan-kazan durumudur ve ilerlemek için küresel bir iş birliği gerektirecektir.
Bu nedenle Ramya Krishnaswamy (Kurumsal Topluluklar ve ESG Girişimi Başkanı; Dünya Ekonomik Forumu Yürütme Kurulu Üyesi) ve Rob Turner (PwC UK Ortağı), WEF web sitesinde yer alan bu raporda tüm işletmelere ve politika yapıcılara tek bir mesaj veriyor: Küresel iklim hedeflerine ulaşmak ve etkili bir enerji dönüşümü sağlamak için enerji verimliliği konusunda harekete geçmeye hazır olun.
Sevgiyle ve Sağlıkla Kalın.
ncmCozdmr
Hüsnü Baysal’ın katkılarıyla
Kaynaklar:
www weforum org/agenda/2024/07/five-policy-actions-business-energy-efficiency/
Five policy actions to help countries double energy efficiency and meet climate goals, Climate Action, Jul 10, 2024
Ramya Krishnaswamy (Head, Institutional Communities and ESG Initiative; Executive Committee Member, World Economic Forum)
Rob Turner (Partner, PwC UK)
www3 weforum org/docs/WEF_Transforming_Energy_Demand_2024.pdf
Transforming Energy Demand WHITE PAPER JANUARY 2024
thundersaidenergy com/2024/04/18/energy-intensity-of-ai-chomping-at-the-bit/
Thunder Said Energy
the research consultancy for energy Technologies
cop28 com/UAEconsensus
COP28 THE UEA CONSENSUS, DUBAI 2023
cdn-assets inwink com/7d9f41ab-17ae-4b7e-ba9a-4e2b12853e8e/e6072902-1332-4c8e-bd1e-c40cc09de9d5
Nairobi Business Leaders Action Plan for Public-Private Collaboration to Double Energy Efficiency Progress by 2030
www iea-events org/9th-global-conference
IEA 9th Annual Global Conference on Energy Efficiency
Nairobi, Kenya May 21-22, 2024
unfccc int/process-and-meetings/the-paris-agreement/nationally-determined-contributions-ndcs
Nationally Determined Contributions (NDCs)
The Paris Agreement and NDCs
unfccc int/ndc-synthesis-report-2023#Mitigation-including-co-benefits
2023 NDC Synthesis Report
www climateweeknyc org
Climate Week NYC, September 22-29, 2024 Organized by Climate Group
unfccc int/cop29
UN Climate Change Conference Baku - November 2024
11 Nov - 22 Nov, 2024
www iea org/news/iea-9th-annual-global-conference-on-energy-efficiency-chairs-statement-doubling-energy-efficiency-progress-this-decade
IEA 9th Annual Global Conference on Energy Efficiency Chairs’ Statement: Doubling energy efficiency progress this decade
News, 22 May 2024