Rüzgar kelimesi, Türkçede hem gündelik yaşamda hem de meteoroloji alanında sık sık kullanılan temel kavramlardan biridir. Bu nedenle “Rüzgar eş anlamlısı nedir?” sorusu özellikle öğrenciler ve kelime dağarcığını geliştirmek isteyenler tarafından araştırılır. Rüzgar kelimesinin en bilinen eş anlamlısı yeldir. Yazılışı farklı olsa da rüzgar ile yel aynı anlamı taşır ve cümle içinde birbiri yerine kullanılabilir.
Rüzgar Eş Anlamlısı Nedir?
Rüzgar kelimesinin Türk Dil Kurumu’na göre eş anlamlısı yel olarak kabul edilir. Kökeni Farsçaya dayanan rüzgar sözcüğü, Türkçede hem somut anlamıyla (hava akımı) hem de mecaz anlamlarıyla (değişkenlik, hız, hafiflik) kullanılan bir kelimedir. Yel kelimesi ise eski Türkçeden günümüze ulaşmış olup rüzgarla tamamen aynı anlamı taşır. Bu nedenle yazılı ve sözlü anlatımda iki kelime birbirinin yerine kullanılabilir.
Rüzgar Kelimesinin Eş Anlamlısı Nedir?
Rüzgar ve yel kelimeleri, anlam bakımından birebir karşılık gelmesi nedeniyle eş anlamlı kabul edilir. İki kelime de esen hava akımını tanımlar. Eş anlamlı olmaları sebebiyle, aşağıdaki örnekte olduğu gibi rüzgar yerine yel kullanıldığında cümlenin anlamı bozulmaz:
-
“Bu sabah yüzüme vuran rüzgar beni ferahlattı.”
-
“Bu sabah yüzüme vuran yel beni ferahlattı.”
Yazı dilinde özellikle şiir, edebiyat ve halk söyleyişlerinde “yel” sözcüğünün daha sık tercih edildiği görülür.
Rüzgar Ne Demek?
Türk Dil Kurumu’na göre rüzgar; havanın yer değiştirmesiyle oluşan esinti, yani atmosferde meydana gelen doğal hava akımıdır. Bu akımın şiddeti düşük olduğunda hafif esinti, yüksek olduğunda ise fırtına olarak adlandırılır. Meteorolojide rüzgarın şiddeti çeşitli ölçeklerle ölçülür ve Beaufort ölçeğine göre 17–21 deniz mili hızındaki rüzgar “kuvvet 5” olarak sınıflandırılır.
Gündelik kullanımda rüzgar; ferahlık veren hava hareketini, doğadaki değişimi ya da hızlı gelişen durumları ifade etmek için de mecazi anlamda kullanılabilir.
Rüzgarın Eş Anlamlısı ile Örnek Cümleler
Rüzgar → Yel
-
“Akşamüstü esen yel, ortamı bir anda serinletti.”
-
“Dağlardan gelen yel yüzünü okşadı.”
Her iki kelime de hem gerçek hem mecazi anlamlarıyla kullanılabilir. Örneğin “değişim rüzgarları” ifadesi, “yeniliğin yeli” şeklinde de yorumlanabilir.