Türkçede eş anlamlı kelimeler, anlatımı zenginleştirmek ve tekrarların önüne geçmek açısından önemli bir yere sahiptir. Özellikle Türkçe derslerinde, sınavlarda, bulmacalarda ve yazılı anlatımda sıkça karşılaşılan sözcüklerden biri de tümce kelimesidir. Bu nedenle “Tümce eş anlamlısı nedir?” sorusu hem öğrenciler hem de dil bilgisiyle ilgilenenler tarafından sıkça araştırılmaktadır. İşte tümce kelimesinin eş anlamlısı, TDK’ye göre anlamı ve örnekli kullanımı…
Tümce Eş Anlamlısı Nedir?
Türk Dil Kurumu (TDK) güncel Türkçe sözlüğüne göre tümce kelimesinin eş anlamlısı:
- Cümle
Tümce ve cümle kelimeleri anlam bakımından tamamen aynıdır. Bu nedenle bir metin ya da konuşma içerisinde birbirlerinin yerine rahatlıkla kullanılabilirler. Tümce yerine cümle yazıldığında anlatımda herhangi bir anlam ya da yapı bozukluğu oluşmaz.
Tümce ile Cümle Arasında Fark Var mı?
Günlük kullanımda tümce ve cümle arasında anlam farkı yoktur. Ancak kullanım tercihleri açısından küçük bir ayrım bulunur:
-
Cümle: Günlük konuşma dilinde ve yazı dilinde daha yaygın kullanılır.
-
Tümce: Daha çok dil bilgisi, akademik metinler ve Türkçe ders kitaplarında tercih edilir.
Bu nedenle özellikle sınav sorularında ve ders anlatımlarında “tümce” sözcüğüyle daha sık karşılaşılır.
Tümce Nedir? TDK’ye Göre Tümce Anlamı
Türk Dil Kurumu’nun Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü’ne göre tümce şu şekilde tanımlanır:
Bir duygu, düşünce, istek ya da yargıyı bildirmek amacıyla; tek başına çekimli bir fiille veya özne, tümleç ve yüklem gibi ögelerden oluşan sözcük dizisi.
Bu tanıma göre bir ifadenin tümce sayılabilmesi için anlamlı ve yargı bildiren bir yapı taşıması gerekir.
Tümce (Cümle) Örnekleri
Tümce kelimesinin anlamını daha net kavrayabilmek için bazı örnekler:
-
Gel.
-
Tren geçiyor.
-
Ali bugün okula gitmeyecek.
-
Ahmet’in yazdığı kitap ödül kazandı.
-
İnsan, bilmediği yerlere gittiğinde farklı deneyimler yaşamak ister.
Bu örneklerin tamamı birer tümce, yani cümle niteliği taşır.
Tümce Kelimesinin Eş Anlamlısı ile Örnek Kullanım
-
Tümce: Bu metindeki her tümce dikkatlice incelenmelidir.
-
Cümle: Bu metindeki her cümle dikkatlice incelenmelidir.
Görüldüğü gibi iki kullanım arasında hiçbir anlam farkı yoktur.
Edebiyattan bir örnekle de açıklamak mümkündür:
“Her şey bütün bağlantılarıyla anlaşılmadan o tek tümceyi çevirmek istemiyordu.”
Bu cümlede tümce yerine cümle yazıldığında anlam değişmez.
Kısa Özet
-
Tümce eş anlamlısı: Cümle
-
TDK’ye göre tümce: Yargı bildiren, anlamlı sözcük dizisi
-
Kullanım alanı:
-
Tümce: Akademik ve dil bilgisi ağırlıklı metinler
-
Cümle: Günlük konuşma ve yazı dili
-
İstersen sıradaki kelimeyi gönder, aynı üslup ve detayla hemen hazırlayayım.