Gregoryen Takvimi Nedir?
Gregoryen takvimi, diğer adıyla Miladi takvim, Papa XIII. Gregorius döneminde Jülyen takvimindeki yıllık hataları düzeltmek amacıyla düzenlenen bir güneş takvimidir. Bu reform 1582 yılında ilan edilmiştir. Jülyen takviminde zamanla biriken hata giderilerek, 4 Ekim 1582 tarihinden sonraki gün doğrudan 15 Ekim 1582 olarak kabul edilmiştir.
Gregoryen takvimi, Güneş yılına daha hassas bir uyum sağlamak için bazı yeni kurallar getirmiştir:
Her 4 yılda bir artık yıl kuralı korunmuştur.
Ancak yüz yılı kapsayan yıllar (örneğin 1700, 1800, 1900) artık yıl sayılmaz.
Sadece 400’e tam bölünebilen yıllar (örneğin 1600, 2000) artık yıl kabul edilir.
Bu düzenleme sayesinde takvim, mevsimsel olaylarla daha uyumlu hale getirilmiştir.
Gregoryen Takvimi ile Jülyen Takvimi Arasındaki Fark
Her iki takvim de Güneş yılına dayansa da, aralarında küçük ama önemli farklar vardır.
Jülyen takvimi, yılı yaklaşık 365,25 gün olarak kabul eder ve her dört yılda bir artık yıl ekler. Ancak bu hesaplama Güneş yılının gerçek süresinden (yaklaşık 365,2422 gün) biraz uzundur.
Bu fark zamanla birikerek takvimin mevsimlerle uyumunu bozar.
Gregoryen reformu, bu sapmayı gidermek için yüz yıllarda artık yıl kuralını kaldırmış, yalnızca 400’e tam bölünen yılları artık yıl saymıştır.
Böylece Gregoryen takvimi, Jülyen takvime göre daha hassas ve doğru bir sistem haline gelmiştir.
Türkiye’de Takvim Kullanımı
Türkiye’de bugün Gregoryen (Miladi) takvim kullanılmaktadır.
Osmanlı döneminde ise farklı takvim sistemleri — Hicri, Rumi ve Jülyen — kullanılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanından sonra, 1 Ocak 1926 itibarıyla resmi olarak Gregoryen takvime geçilmiştir. Böylece tüm devlet ve özel kurumlarda Miladi takvim esas alınmıştır.
“Gregoryen” Ne Anlama Gelir?
“Gregoryen” sözcüğü, takvimi düzenleyen Papa XIII. Gregorius’un adından gelir.
Bu nedenle “Gregoryen takvim” ifadesi, Gregorius’un reformuna dayanan takvim sistemi anlamını taşır.
