Son dönemde, faizsiz ev ve araba sahibi yapan şirketlerin sayısı bir hayli arttı. Artmaya da devam ediyor. Önceden bir elin parmaklarını geçmeyen firmaların sayısı son yıllarda 30’un üzerine çıktı. Öte yandan eski şirketler hakkında olmasa da sektöre yeni giren şirketler hakkında sanal ortamda pek çok şikâyet dolaşıyor. Yaşanan bu gelişmeler üzerine, vatandaşların herhangi bir şekilde mağdur olmamaları amacıyla bu sektöre yeni bir düzen ve denetim geldi.

Kocaeli’de de bu alanda pek çok yeni şirket hizmet vermeye başladı. Hatta bazıları bir değil birkaç şube birden açtı. Peki, bu sistem nasıl çalışıyor. Benim araştırarak öğrendiğim kadarıyla faizsiz ev ve araba almanın yolu şu şekilde gerçekleşiyor; Sisteme dâhil olmadan önce almak istediğiniz evin veya aracın tutarını belirliyorsunuz. Bu tutar üzerinden hesaplama yapılıyor. Aylık ödeme planını kendiniz belirliyorsunuz. İstediğinizde taksitleri dondurabiliyor ve sistemden de ayrılabiliyorsunuz…

Ayrıca faizsiz satın alma sisteminde vatandaşa iki farkı seçenekte sunuluyor. Bunlardan biri “Çekilişli”, diğeri ise “çekilişsiz”. Her iki seçenekte de belirli bir bekleme süreniz var. Yüksek peşinat ödenen modelde, ev bedelinden düşülen peşinat sonrası kalan rakam ödeme gücüne göre farklı taksitlere bölünüyor ve ödeme yapılacak belirli bir vade seçeneği sunuluyor. Ne kadar peşinat ödenirse ev veya arabanın teslimatı o kadar erken gerçekleşiyor. Çekilişsiz sistemde paranızı ne zaman teslim alacağınıza dair bir tarihte verilebiliyor. Daha çok şans meselesi olan çekilişli sistemde, çekilişin hangi aralıklarla yapılacağı sektördeki firmalara göre farklılıklar gösterebiliyor.

Çekiliş olmayan sistemde peşinat ve aylık taksitlere göre belirlenen tarihte para teslimatı yapılıyor. Çekilişli sistemde ise belirli dönemlerde yapılan çekilişlerde para ödemesi yapılacak kişiler belirleniyor ve parasını teslim alanlar kendinden sonra teslim alacaklara yardım etmek için ödemesi gerekenden daha fazla ödüyor. Bu sistem pek çok kişiye makul geliyor. Çünkü kredi ile ev almak istemeyenler, ne kadar da çabalasa da peşin parayı biriktirirken ev fiyatlarının da artması nedeniyle istediği evi bir türlü alamıyor.

Peki, özellikle son birkaç yılda birbiri ardına mantar gibi türeyen bu firmaların sayısı neden arttı. Son zamanlarda bu sektöre yönelik BDDK’da çalışma olduğu ve bu sistemin devlet destekli hale geleceği için artış yaşandığı belirtilmişti. Beklenen değişim sonunda oldu. Faizsiz konut ve otomobil sahibi olmak isteyenlerin tercih ettiği ‘Tasarrufa dayalı finans’ modelindeki şirketlere yeni düzen geldi. Meclis'te kabul edilen yasa ile 34 firma 373 bin müşterinin bulunduğu, 6 milyar liralık hacme ulaşan faizsiz konut sektörü, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu denetimine alındı. Sektöre pek çok yeni kural geldi.

Yeni kararlara göre finansman şirketlerinin asgari sermaye tutarı 100 milyon lira olacak. Bu şirketler yalnızca konut, çatılı işyeri veya taşıt ediniminden doğan borçları finanse edebilecek. Tasarruf sözleşmeleri dışında finansman sağlayamayacak ve yalnızca yurt içinde tescil edilmiş konut veya taşıt alımlarını finanse edebilecek. Aslında alınan bu kararların amacı, son iki yılda bu sektörde çok sayıda firmanın kurulması üzerine, herhangi bir saadet zincir oluşturması ve oluşabilecek mağduriyetlerin önüne geçmek. Yeni düzen ve denetim kararlarından sonra bu şirketlerin sayısında bir artış veya azalma olur mu bunu önümüzdeki günlerde hep birlikte göreceğiz

Sonuç olarak, konut alırken faiz hassasiyeti olanların tercih ettiği bu yol daha da güvenilir olacak. Yeni düzen ve kararlar uygulamaya girdikten sonra, bu yol ile konut ve taşıt sahibi olacakların sayısında artış bekliyorum. Ancak mevcutta olan ve istenen şartları karşılayacak şirketlerin sayısında bir düşüş olacağını da düşünmüyor değilim. Bu düzen ve denetimin zaman zaman sektördeki şirketler hakkında yapılan şikâyetleri de en aza indireceği kanısındayım.