Bugün kent ve ülke gündeminin dışına çıkıp yine sigarayı bırakmaktan bahsedeceğim.
Sigarayı bırakan biri olarak sigarayı bırakmaya çalışanların neler yaşadığını en iyi anlayanlardan biriyim.
Gerçekten zorlu bir süreç.
Belki ilk seferde bırakamayacaksınız, defalarca bırakıp başlayacaksınız ama burada önemli olan bırakıp her başladığınızda “asla başaramayacağım” dememek.
Ve bir süre sonra yeniden denemek.
Başaramamak diye bir kavramı aklınızdan silip atın.
Sigarayı bırakma yöntemleri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak genel olarak etkili yöntemleri paylaşmak istiyorum.
Aşağıda okuyacağınız maddelerden bence en önemlileri birinci, ikinci ve beşinci maddeler.
Üçüncü maddeyi isterseniz deneyebilirsiniz ama yaşayan biri olarak sonuç alamadığımı da söylemek isterim.
Önemli olan kesin kararlı olmanız.
O sebeple sigarayı ilk seferinde uzun soluklu bırakmak pek mümkün değil.
Ama sigara bırakmanın tadını alıp yeniden başladığınızda, o pişmanlığı yaşıyorsanız siz de bir gün sigarayı bırakacaksınız demektir.
Mesela ben 5 yıllık bir süreçte birkaç kez bırakıp başlayarak başarabildim.
Eğer gerçekten bırakmak isteyenler sigaranın dumanını her içine çektiğinde pişmanlık yaşayanlardır.
***
Şimdi maddelere gelelim:
1. Kesin Karar Verme: Sigarayı bırakma kararını net bir şekilde almak ve bu kararı uygulamak önemlidir. Motivasyonunuzu artırmak için bırakma nedenlerinizi belirlemek faydalı olabilir.
2. Yardım Almak: Destek almak, sigarayı bırakma sürecinde önemlidir. Aile üyeleri, arkadaşlar veya sigarayı bırakma programları gibi destek gruplarından veya profesyonellerden yardım alabilirsiniz.
3. Nikotin Tedavisi: Nikotin yedek ürünler (nikotin sakızı, bantları, spreyleri) veya reçeteli ilaçlar (nikotin replasman tedavisi veya bupropion gibi) kullanmak, nikotin bağımlılığını azaltarak sigarayı bırakma sürecini kolaylaştırabilir.
4. Değişen Alışkanlıklar: Sigara içme alışkanlıklarını değiştirmek (örneğin, içme zamanlarını değiştirmek, içilecek yerleri sınırlamak) sigarayı bırakma sürecinde yardımcı olabilir.
5. Stres ve Başa Çıkma Yöntemleri: Stresle başa çıkma stratejileri geliştirmek (örneğin, egzersiz yapmak, derin nefes almak, meditasyon) sigarayı bırakma sürecinde önemlidir, çünkü sigara stresle başa çıkmak için bir yöntem olarak kullanılıyor olabilir.
6. Negatif Tetikleyicilerden Kaçınma: Sigara içme alışkanlığını tetikleyen ortamlardan uzak durmak veya bu ortamlarda değişiklikler yapmak, sigarayı bırakma sürecinde yardımcı olabilir.
7. Uzun Vadeli Motivasyon ve İzleme: Sigarayı bıraktıktan sonra motivasyonunuzu korumak ve geri dönüşleri önlemek için uzun vadeli bir plan yapmak önemlidir. İyileşme sürecinizi izlemek için destek gruplarına veya sağlık profesyonellerine devam etmek faydalı olabilir.
Herkes için en uygun sigarayı bırakma yöntemi farklı olabilir. Bu nedenle, kişisel ihtiyaçlarınıza ve yaşam tarzınıza en uygun olan yöntemi bulmak için deneme yanılma yoluyla ilerlemeniz gerekebilir.
***
Şimdi gelelim işin en önemli kısmına.
Soru şu: Sigarayı bıraktıktan sonra kilo alınır mı?
Sırf bu yüzden sigara bırakmak istemeyenleri duydum.
Cevabını vereyim: Evet, alınır…
Çünkü vücudunuzda büyük bir değişim, bir savaş yaşanacak.
Vücudunuz fabrika ayarlarına geri dönmeye çalışacak.
Ben tıp uzmanı değilim, sadece kendi vücudumda yaşadıklarım en büyük referansım diyerek anlatıyorum.
Bu süreç bir yıl kadar devam edecek.
4-5 kilo almanız olası bir ihtimal.
Ama korkmayın.
Hayatınıza biraz hareket katıp, yediklerinizi kontrol altına alarak bu süreci rahatça aşabilirsiniz.
Çünkü sigara paketine vermediğiniz parayla bir şeyler yapmak isteyeceksiniz.
Belki evinize eliptik bir bisiklet alacaksınız.
Ya da hep yapmak istediğiniz bir spor dalına yöneleceksiniz.
İnanın sigarayı bırakınca hayatınız müthiş renklenecek.
Çünkü üzüntünün ve sevincin ilacının sigara olmadığını anlayacaksınız.
Dopamin ve melotonin hormonunuzu nikotinle değil, sigarasız hayattan alacağınız keyifle yükselteceksiniz.
Sigaranın üzüntünüze çare olmadığını anlayacaksınız.
Sevincinizi perçinleştirmediğini anlayacaksınız.
Sigarasız da bir şeylerin üstesinden gelebildiğinizi göreceksiniz.
Ben de bir zamanlar nikotin bağımlısıydım.
Son sigaram kaldığında kafayı üşütecek gibi olurdum.
Utana sıkıla arkadaşlardan sigara aldığım günler de oldu.
Dile kolay, 30 yıl…
Yani ben ona mecburdum.
Ama bir gün mecbur olamama kararı verdim.
Beynimi alıştırdığım bu şeyden kurtarmam lazımdı.
Ve böylece beynim beni değil, ben beynimi yönetmeye karar verdim.
Önce beynimin sigarayla ilgili tüm reseptörlerini bir bir patlattım.
Beynime istediğini vermedim.
Beynim de 6 ay sonra artık bu durumu kabullendi.
Tabi kabullenene kadar neler yaptı neler…
Rüyamda sigara bile içirdi bana.
Kaç kere uykumdan “eyvah” diye uyandım.
Ama hepsi geçti gitti.
Dumansız bir hayatın tadını çıkarıyorum.
Artık üstüm başım kokmuyor, tırnaklarım ve dişlerim sararmıyor. Gözlerim dumandan kurtuldu.
***
Sigarayı bıraktıktan sonra kilo alımı olasılığı vardır, ancak herkes için aynı derecede geçerli değildir ve her durum farklılık gösterebilir diyorum ve kilo alımını etkileyen faktörleri aşağıya bırakıyorum.
1. Metabolizma Değişiklikleri: Sigarayı bırakmak, bazı kişilerde metabolizmanın yavaşlamasına veya değişiklik göstermesine neden olabilir. Bu durum bazı kişilerde kilo alımına yol açabilir.
2. Ağız ve El İhtiyacı: Sigara içmek yerine atıştırmalık veya şekerli içecekler tüketme eğilimi, kilo alımına neden olabilir. Bu durum, sigaranın yerine konulacak sağlıklı alternatiflerle yönetilebilir.
3. Tat ve Koku Duyularının Geri Kazanılması: Sigara içenlerin tat ve koku duyuları genellikle körelmiştir. Sigarayı bıraktıktan sonra bu duyuların geri kazanılması, yemeklerin daha keyifli olmasına ve daha fazla yemek yeme isteğine neden olabilir.
4. Psikolojik ve Duygusal Etkiler: Sigarayı bırakma süreci, stres, kaygı veya duygusal dalgalanmalara neden olabilir. Bazı kişiler bu durumla başa çıkmak için yemek yeme eğiliminde olabilir.
5. Fiziksel Aktivite Değişiklikleri: Sigarayı bıraktıktan sonra enerji seviyeleri artabilir ve fiziksel aktivite miktarı veya tarzında değişiklikler olabilir. Bu da kilo alımını etkileyebilir.
***
Kilo alımını önlemek veya yönetmek için şunları yapabilirsiniz:
- Sağlıklı Beslenme: Dengeli bir diyetle beslenmek, sağlıklı kilo kontrolü için önemlidir.
- Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz yapmak, metabolizmayı artırabilir ve kilo alımını önleyebilir.
- Stres Yönetimi: Sigarayı bıraktıktan sonra stresi yönetmek için alternatif yöntemler bulmak önemlidir.
-Su Tüketimi: Bol su içmek, tokluk hissini artırabilir ve atıştırmalıkların tüketimini azaltabilir.
Burada su tüketmek gerçekten çok önemli.
Sigara kriziniz geldiğinde su için.
Ayrıca domates suyu içmek, muz yemek, közlenmiş patlıcan yemek de oldukça etkili.
Ben bir de kahve çeşitlerine sarmıştım bu süreçte.
Şimdi kahve aşkım da normale döndü.
Çünkü kahvenin de fazlası zararlı.
Ve her kahve de masum değil bence.
Sonuç olarak, sigarayı bıraktıktan sonra kilo almak olası bir durum, ancak bu durumu yönetmek ve sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmek mümkün.
Bu konuyla ilgili sayfalarca yazabilirim ama şimdilik yeterli.
Sağlıklı ve huzurlu günler dileği ile…
